O "dostojnim" i "nedostojnim" žrtvama

Pre koju nedelju je GP (Göteborgs-Posten, najveći jutarnji dnevni list zapadne Švedske - prim. prev.) objavio dva članka o masovnim grobnicama iz rata u sadašnjoj Bosni i Hercegovini, koja je napisao novinar Anike Hamrud. U tekstu se podseća na novootkrivenu masovnu grobnicu u selu Tomašica. Polazi se od toga da su žrtve Muslimani, počinioci Srbi, a usput se pominju i Romi i Hrvati. Sadržaj grobnice je, naravno, užasan, a GP nije bio škrt ni u opremi teksta jezivim slikama.

Ratovi u bivšoj Jugoslaviji su bili užasni i ne postoji razlog za sumnju u podatak da su sahranjeni bili bosanski Muslimani. Nažalost, i ovi članci su još jedni u beskrajnom nizu članaka u našim medijima, novinama i na televiziji koji se bave onima koji su u očima zapadnog svijeta „dostojne“ žrtve jugoslovenskih ratova. Hiljade pobijenih Srba se, u principu, nikada ne pominju.

Sledeće statističke podatke je predstavio internacionalno finansirani Istraživačko-dokumentacioni centar iz sada već potpuno muslimanskog Sarajeva:

- 97 207 osoba je izgubilo život ili nestalo u toku rata u Bosni i Hercegovini između 1992. i 1995. godine. To čini 2,22 procenta od broja tadašnjih stanovnika Republike (istovremeno, ovo je značilo da je taj broj samo polovina od broja žrtava koji su mediji tada širili). Od nabrojanih 39 684 smatraju se civilima, a 57 523 vojnicima. Ukupno 16 662 od ovih 97 207 su nestali. Od ukupnog broja žrtava 64 036 su bosanski Muslimani, 24 905 su Srbi, 7 788 Hrvati, a 478 su pripadnici drugih naroda. U borbi je 98,5 procenata od svih vojnika poginulo.

Problem vrednovanja izvora

Od svih žrtava manje od 66 procenta su bili bosanski Muslimani. Izračunato je da su polovina žrtava bosanskih Muslimana bili vojnici, što znači da su ukupno oko 33 procenta svih žrtava bili muslimanski civili. Ovde postoji jedan problem po pitanju vrednovanja izvora – u raznim izvorima je postojala tendencija da se potcjenjuje udio vojnika u ukupnom broju muslimanskih žrtava – u masovnim grobnicama sahranjeni su gotovo samo muškarci u vojnosposobnoj dobi (žrtve u masovnim grobnicama oko Srebrenice su u velikom obimu pripadale muslimanskoj 28. diviziji).

U ovom kontekstu treba podsjetiti i da su bosanski Muslimani bili ti koji su vodili najveći broj ratova: protiv bosanskih Srba, protiv bosanskih Hrvata, ali i međusobno – sarajevski režim Alije Izetbegovića protiv zapadnobosanskih sunarodnika pod komandom Fikreta Abdića.

U pomenutim člancima ima i potpunih neistina: Hamrud pominje jednu Muslimanku koja je prebačena u srpski „logor smrti“. Čitaoca ovo, naravno, asocira na Aušvic. Ali takvi logori nisu poznati u jugoslovenskim ratovima koji su se vodili 90-ih (u toku Drugog svjetskog rata hrvatske ustaše su imale jedan takav veliki logor za istrebljivanje – Jasenovac). Ona piše i da su te logore „otkrili britanski novinari“ i pominje „slike iscrpljenih muškaraca iza žice“. U stvarnosti reč je o zatvoreničkom logoru Omarska i o Trnopolju, logoru gdje su evakuisani bili izmješani sa zatvorenicima. Slike su napravili novinari sa zapada, angažovani od bosansko-srpske vlade!

Iscrpljeni čovjek iz Trnopolja, koga su mnogo puta prikazivali u našim medijima, uopšte nije tipična slika svojih kolega, koji izgledaju uhranjeno. Takođe, nije on taj koji stoji „iza“ bodljikave žice. Engleska novinarka Peni Maršal je ta koja je stoji iza žice. Postoji dokaz za samo nekoliko neuhranjenih osoba u obilnom materijalu iz srpskih logora, zatvorenici po pravilu izgledaju fizički normalo. Time se ne kaže da teškog nasilja različitih oblika nije bilo. Vrijedno pomena je i to da bosanski Muslimani nikada nisu pustili strane medije u svoje mnogobrojne zatvoreničke logore.

Hamrud vjerovatno nije imala loše namjere. Ali, nažalost, opisi tog tipa, kao i mnogi drugi, jesu dio propagandnog rata koji traje više decenijaa. Ne propaganda u smislu čistog falsifikovanja, nego u cilju izostavljanja značajnih dijelova stvarnosti i istorije. Istorija se na taj način može načiniti crno-bijelom. Mnogo je onih koji imaju interes u tome:

1.Bosanski Muslimani mogu dobiti simpatije u ulozi jedine žrtave

2.EU-SAD (uključujući Švedsku) mogu naknadno legitimisati činjenicu da su pripomogli izazivanju ratova u bivšoj Jugoslaviji putem diplomatskog priznavanja dijelova legitimnog člana UN u suprotnosti sa, između ostalog, Helsinškim ugovorom iz 1975. godine o nepovrjedivosti granica u Evropi.

3. NATO dobija argumente za svoje samoproglašeno pravo da interveniše da bi zaustavio „genocid“ (u, na primjer, Libiji). Nažalost, naši su se mediji odavno uhvatili u to kolo.

Od strane zapada podržani muslimani Alije Izetbegovića su dostojne žrtve, na koje treba stalno podsjećati. Abdićevi muslimani, koji su žrtve ranije pomenutih sunarodnika, nisu dostojni. Hrvatske žrtve su dostojne, ali samo kada su žrtve Srba, ne i kada su žrtve Muslimana. Nijedne srpske žrtve, ni u kom dijelu bivše Jugoslavije, nisu dostojne.

Kada će se obratiti pažnja na patnje svih tih nedostojnih u toku brutalnog i nepotrebnog rata u Bosni i Hercegovini­? 

Prevod Justitia Pax Veritas