Srbi u FBiH - manje i od nacionalne manjine

SARAJEVO - FBiH je entitet jednog, bošnjačkog naroda, u kojem se legitimna i ustavna prava Srba i Hrvata na drastičan način gaze, rekao je "Glasu Srpske" delegat srpskog naroda u Domu naroda Parlamenta FBiH Slaviša Mihajlović ističući da su Srbi u Federaciji odavno došli u poziciju nacionalne manjine.

Mihajlović kaže da su Srbi svoju ustavnost u FBiH konačno izgubili zahvaljujući partijskim Srbima Zlatka Lagumdžije.

- Konstitutivnost Srba u FBiH, što je zagarantovano i Ustavom BiH i FBiH, od ustavne kategorije pretvorena je u surovu sliku realnosti u kojoj su Srbi od konstitutivnog naroda svedeni u kategoriju nacionalne manjine. I kategoriji ostalih u FBiH su zagarantovane određene pozicije, a Srbima su na bezočan način oduzete - kaže on.

Ističe da sve bitne srpske pozicije u FBiH zauzimaju kadrovi Zlatka Lagumdžije koji štite ovu stranku i o "problemima Srba u Federaciji brinu koliko o lanjskom snijegu".

- Srbi koji su u proteklom ratu protjerani iz FBiH jednim dijelom su se vraćali poslije rata, ali zbog nemogućnosti da bilo šta ostvare i zarade za golu egzistenciju ponovo napuštaju ove prostore. Sada se progon Srba nastavlja finansijsko-administrativnim pritiskom - kaže Mihajlović.

Dodaje da su i opštine u FBiH sa većinskim srpskim življem osuđene na propast i finansijski kolaps.

- Mada je Ustavom FBiH predviđeno da od šest ključnih pozicija dvije pripadnu Srbima kao konstitutivnom i jednakopravnom narodu u aktuelnom sazivu federalne vlasti Srbima je pripalo samo mjesto glavnog tužioca. Takav institucionalni progon Srba iz Federacije provlači se vertikalno kroz sve nivoe vlasti - dodaje Mihajlović.

Kaže da su Srbima u FBiH zatvorena vrata i da ne mogu doći ni do jedne pozicije u upravnim odborima, a ni do radnih mjesta u javnim preduzećima.

On podsjeća da su opštine sa većinskim srpskim življem kao što su Drvar, Glamoč i Grahovo bile prve opštine koje su važile kao primjer dobre implementacije Dejtonskog mirovnog sporazuma i Aneksa sedam, a sada su primjer opština kako Aneks sedam ima svoje najcrnje naličje.

- U Kantonu deset u proteklom četvorogodišnjem mandatu na ministarskim pozicijama su bila tri Srbina, dva službenika, jedan tužilac i jedan vozač. U međuvremenu je jedan srpski ministar podnio ostavku i tu se kompletna priča u vlasti sa srpskim pozicijama u Kantonu deset završava - kaže Mihajlović.

Kaže da se kontinuirano i organizovano negira konstitutivnost Srba i da su im u ovom kantonu i u Federaciji BiH oduzeta osnovna ljudska prava i temeljne slobode.

- Poražavajući je podatak da je u protekle četiri godine od kantonalnih vlasti Drvar dobio samo 50.000 maraka - dodaje Mihajlović.

Ističe da ni za mlade i za one koji više nisu mladi ni u opštinama sa većinskim srpskim življem ni u cijeloj FBiH nema perspektive ni budućnosti.

- Nezainteresovanost i nedosljednost međunarodne zajednice za probleme Srba u Federaciji, pretenciozna i unitaristička politika centara moći u Sarajevu vrlo brzo može dovesti do potpunog nestanka Srba sa prostora Federacije BiH i o njihovom nekadašnjem postojanju na ovim prostorima svjedočiće jedino trošne crkve i groblja - konstatuje Mihajlović.

Analiza

Ombudsmani Federacije prije nekoliko godina su sačinili izvještaj na osnovu žalbi građana, koje se odnose na povrede njihovih prava utvrđenih odredbama amandmana na federalni Ustav, odnosno na nesrazmjernu zastupljenost u organima državne službe.

Na katastrofalno stanje i nepodnošljiv položaj Srba u FBiH ukazuje analiza koja je rađena samo u 20 opština u Federaciji BiH, deset kantona i federalnim i kantonalnim zavodima za zapošljavanje.

Najkarakterističniji i najdrastičniji je Kanton Sarajevo, u prvom redu zbog toga što je Sarajevo glavni grad BiH i što bi Sarajevo kao grad i sarajevske opštine, u stvari, trebalo da budu najmultietničniji. Ali one su daleko od toga.

To dokazuju i ovi podaci prema kojima je u opštini Centar Sarajevo prije rata bilo 50 odsto muslimana, sada ih je takođe 50 odsto, dakle sada Bošnjaka, a ostalih je 18,3 odsto i 19,74 odsto neizjašnjenih.

U opštini Centar je prije rata bilo 20 odsto Srba, a sada ih ima samo 4,7 odsto. Hrvata je bilo 6,8 odsto, sada ih je otprilike isto toliko - oko šest odsto.

U opštini Centar, u 20 škola i tri javne ustanove za kulturu, u upravne i nadzorne odbore imenovana su 93 člana, od kojih samo 16 nisu Bošnjaci.

U opštini Novo Sarajevo, muslimana je bilo 35,6 odsto, Srba 34 odsto, Hrvata devet odsto, a Jugoslovena 15 odsto, međutim, istraživači nisu mogli dobiti podatke o nacionalnom sastavu opštine danas.

U opštini Novi Grad Sarajevo, muslimana je 1991. godine bilo 50,8 odsto, a sada ih ima 86,7 odsto. Srba je bilo 27 odsto, a sada ih ima 3,4 odsto. Hrvata je bilo 6,5 odsto, a sada ih ima 3,8 odsto.

U 20 škola, u 13 školskih i sedam nadzornih odbora je imenovano 87 članova, a samo devet od njih nisu pripadnici bošnjačke nacionalnosti.

U opštini Ilidža je prema popisu iz 1991. godine bilo 43 odsto Bošnjaka, a sada ih ima 87,8 odsto. Bilo je 36,8 odsto Srba, a sada ih je samo 4,7 odsto. Bilo je deset odsto Hrvata, a sada ih je šest odsto.

Slična situacija je i u opštini Vogošća i u opštini Ilijaš.

U Hadžićima je prema popisu iz 1991. godine bilo 63 odsto Bošnjaka i 26 odsto Srba, a sada je 98,8 odsto Bošnjaka, a samo 1,2 odsto ostalih. Prema tome, opština Hadžići je praktično etnički očišćena.

U 25 školskih ustanova na području Kantona Sarajevo, u 15 upravnih odbora su isključivo Bošnjaci.

Radi se o Ekonomskom fakultetu, Arhitektonskom fakultetu, Filozofskom fakultetu, Pravnom fakultetu, Poljoprivrednom fakultetu, Stomatološkom fakultetu, Prirodno-matematičkom fakultetu, Veterinarskom fakultetu i Mašinskom fakultetu.

U gradu Mostaru je 1991. godine bilo 34,6 odsto muslimana, a sada je Bošnjaka 42 odsto. Bilo je 33 odsto Hrvata, a sada ih je 54 odsto. Srba je bilo oko 20 odsto, a sada ih je samo 2,2 odsto.